Mang thai là điều hạnh phúc, thiêng liêng và mong chờ nhất của những người làm cha làm mẹ. Tuy nhiên, quá trình này rất nhạy cảm với nhiều căn bệnh và rủi ro gây nguy hiểm đến cả mẹ và bé.
Một trong số đó là hiện tượng Mạch máu tiền đạo – cái tên xa lạ gây hoang mang cho nhiều mẹ bầu, đặc biệt những người mới mang thai lần đầu.
1. Mạch máu tiền đạo ( Vasa Previa) là gì?
Đây là một biến chứng cực kỳ hiếm gặp, nhưng nghiêm trọng khi mang thai. Đối với hiện tượng mạch máu tiền đạo , một số mạch máu cuống rốn của thai nhi chạy ngang qua hoặc rất gần với lỗ mở của cổ tử cung. Các mạch này nằm trong màng, không được bảo vệ bởi dây rốn hoặc nhau thai. Như vậy, chúng có nguy cơ bị vỡ khi màng vỡ. Do đó, thai nhi có thể mất một lượng máu đáng kể. Nếu chảy máu nghiêm trọng, thai nhi có thể chết, và người mẹ có thể bị biến chứng do mất máu lớn.
Kết quả siêu âm sẽ cho thấy nhau thai ở vị trí thấp và nằm rất gần cổ tử cung.
Có đến 56 % trường hợp mạch máu tiền đạo không được chẩn đoán dẫn đến thai chết lưu. Tuy nhiên, khi phát hiện ra tình trạng này trong thai kỳ, cơ hội sống sót của thai nhi tăng lên 97%.
2.Triệu chứng của Mạch máu tiền đạo:
Trong nhiều trường hợp, không có triệu chứng của mạch máu tiền đạo. Thông thường, phụ nữ bị chảy máu âm đạo không đau khi màng vỡ, thường là ngay sau khi bắt đầu chuyển dạ. Nhịp tim của thai nhi thường chậm.
Phụ nữ mang thai nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu họ bị chảy máu âm đạo không đau. Một dấu hiệu cho thấy một người phụ nữ có thể có triệu chứng của mạch máu tiền đạo là nếu máu rất tối, màu đỏ tía. Máu của thai nhi có lượng oxy thấp hơn tự nhiên so với mẹ. Vì vậy, nếu máu tối hơn so với những gì điển hình, nó có thể chỉ ra rằng nó đến từ thai nhi chứ không phải từ mẹ.
3.Nguyên nhân và nguy cơ dẫn đến mạch máu tiền đạo
Một nguyên nhân dẫn đến mạch máu tiền đạo là chèn dây rốn. Đây là khi dây rốn đi vào màng, dẫn đến các mạch không được bảo vệ dẫn đến nhau thai.
Một nguyên nhân khác là nhau thai hai bên, trong đó nhau thai chia thành hai mảnh. Trong những trường hợp này, các mạch có thể không được bảo vệ nơi chúng giao nhau giữa hai thùy
Các mẹ bầu có nguy cơ mắc mạch máu tiền đạo cao khi:
· Nhau thai nằm ở vị trí thấp (nhau thai).
· (Các) lần sinh trước là do sinh mổ.
· Mang thai xảy ra thông qua thụ tinh trong ống nghiệm.
· Bạn mang thai nhiều em bé.
· Bạn đã phẫu thuật tử cung trước đó.
4. Làm thế nào để chẩn đoán chính xác mạch máu tiền đạo
Phương pháp tốt nhất để phát hiện mạch máu tiền đạo là thực hiện quét xuyên âm kết hợp với siêu âm Doppler. Đầu dò tạo ra sóng siêu âm có hình dạng phù hợp với bên trong âm đạo của người phụ nữ. Bạn nên sử dụng các dòng máy siêu âm 4D, với đầu dò siêu âm chuyên dụng để siêu âm thai nhi.
Vì sự hiếm gặp của tình trạng này, nó không được sàng lọc thường xuyên. Bác sĩ của bạn có thể sẽ đề nghị các xét nghiệm này nếu bạn có một hoặc nhiều yếu tố rủi ro được mô tả ở trên.
===>> Xem thêm: Siêu âm Doppler mạch máu thai nhi
5. Cách chữa trị mạch máu tiền đạo
Không có cách nào để ngăn chặn hiện tượng này. Nhưng nếu nó có thể được chẩn đoán trước khi sinh cùng với sựu theo dõi chặt chẽ thì cơ hội sống sót cho em bé là rất cao.
Mạch máu tiền đạo có thể giải quyết trong khi mang thai với một số trường hợp. Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh này trong thai kỳ, thì bác sỹ sẽ siêu âm thường xuyên để theo dõi tình trạng chặt chẽ. Mục đích trong việc kiểm soát tình trạng này là cho phép mang thai tiến triển an toàn. Bác sĩ cũng có thể giúp bạn cân bằng các rủi ro khi sinh sớm với các rủi ro chuyển dạ và vỡ màng.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị nhập viện trong suốt thời gian của tam cá nguyệt thứ ba để theo dõi chặt chẽ và nghỉ ngơi hoàn toàn trên giường. Nghỉ ngơi vùng chậu thường được đề xuất, điều đó có nghĩa là không có gì nên được đặt bên trong âm đạo và bạn không nên quan hệ tình dục. Steroid có thể được kê để giúp phổi bé trưởng thành nhanh hơn trong trường hợp chúng cần được sinh sớm.
Bác sĩ sẽ cá nhân hóa kế hoạch chăm sóc của bạn tùy thuộc vào các yếu tố rủi ro, kết quả siêu âm và các yếu tố khác.
Thông thường, cấc bác sỹ sẽ khuyên bệnh nhân nên sinh mổ trong khoảng thời gian từ 35 đến 37 tuần thai trong trường hợp mắc mạch máu tiền đạo
Điều này là do nếu chuyển dạ xảy ra và màng ối của bạn bị vỡ một cách tự nhiên, thì mạch máu bé của bạn cũng sẽ bị vỡ gần như chắc chắn, khiến bé bị chảy máu. Trong một ca sinh mổ theo kế hoạch, bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ có thể điều chỉnh loại và vị trí của vết mổ tùy theo vị trí của nhau thai và mạch máu bé của bạn.
Khi sinh em bé, sẽ có một đội có thể truyền máu cho em bé trong trường hợp có vỡ mạch máu. Nếu một trong các mạch máu bị rách, thì bác sĩ phẫu thuật của bạn có thể muốn kẹp dây ngay lập tức để giúp giảm thiểu lượng máu mà em bé mất.
Tóm lại, mạch máu tiền đạo không gây nguy hiểm nào cho người mẹ, nhưng những rủi ro cho em bé là rất đáng kể và cuối cùng có thể dẫn đến thai chết lưu.
Tuy nhiên, nếu tình trạng được chẩn đoán trong thai kỳ, thì cơ hội sống sót cho em bé là rất cao.
Tuy nhiên, các mẹ cũng không cần quá lo lắng vì căn bệnh này không phổ biến. Các nghiên cứu lớn nhất báo cáo rằng mạch máu tiền đạo chỉ được tìm thấy tối đa 4 trong số 10000 trường hợp mang thai.